Ruimtelijke samenhang en kwaliteit

Pitch

Het voordeel op dit taakveld is € 5,3 miljoen en dat is opgebouwd uit een voordeel van € 2 miljoen op Programma Energietransitie, € 3 miljoen op Energiearmoede en € 300.000 op diverse onderwerpen. Bij de diversen gaat het om lagere kosten voor bestrijden eikenprocessierups (€ 280.000), hogere opbrengsten dwangsommen (€ 135.000), lagere kosten voor intensivering toezicht energiemaatregelen (€ 100.000), lagere kosten voor project stikstof (€ 180.000), hogere bijdrage in het nadelig resultaat van de Omgevingsdienst Veluwe (€ -200.000), hogere kosten voor het energieproject de Parelhoender (€-200.000).

Detail

Hogere lasten bij de Omgevingsdienst Veluwe en het Energieproject de Parelhoender.
Het nadeel bij Milieubeheer van € 200.000 wordt grotendeels veroorzaakt door extra lasten voor de Omgevingsdienst Veluwe IJssel (OVIJ) ten gevolge van een hogere bijdrage voor het nadelig saldo van 2023. De jaarrekeningstukken van de OVIJ zijn met u gedeeld.
Daarnaast is sprake van een extra last van € 160.000 ten behoeve van de afschrijving van het energieproject de Parelhoender. Dit project loopt met de laatste bijdragen van de gebruikers in 2024 ten einde. In 2019 is door u besloten om een deel van de restant boekwaarde voor een bedrag van € 200.000 te dekken ten laste van de reserve gebiedsgericht grondwaterbeheer. Zie toelichting bij het taakveld 010 mutatie reserves.

Lagere lasten intensivering toezicht energiemaatregelen.
In deze begrotingspost zijn de budgetten opgenomen voor een vier jarig project van energiecontroles bij bedrijven. Hier is ook een provinciale cofinancieringssubsidie mee gemoeid waarvan de afsluiting in 2025 plaatsvindt. We gaven dit jaar € 100.000 minder uit dan geraamd. Dit restant budget nemen we als ROP-post mee naar 2025 om de controles en provinciale subsidie af te ronden.

Lagere lasten bestrijding eikenprocessierups.
De plaagdruk door de eikenprocessierups is net als in 2023 lager dan in de jaren voorafgaande aan 2023. De maatregelen die wij de laatste jaren hebben genomen werpen hun vruchten af. We gaven dit jaar € 280.000 minder uit dan geraamd.

Hogere lasten milieuvervuiling/asbestsanering/grondsaneringen.
In 2024 hebben er diverse kleine asbest verwijderingen in de openbare ruimte en een grondsanering in de wijk Osseveld plaatsgevonden. Een deel van deze kosten is verhaalbaar indien de veroorzaker bekend is. Het éénmalige nadeel bedraagt € 130.000.

Hogere baten door dwangsommen.
Dit jaar zijn als gevolg van milieuovertredingen dwangsommen aan bedrijven opgelegd. De verbeurde dwangsommen hebben een omvang van € 135.000.

Project stikstof
Voor de aanpak van stikstof zijn van 2023 tot en met 2026 incidenteel middelen beschikbaar gesteld. Dit jaar bleek € 180.000 minder budget voor met name personele inzet nodig te zijn. Dit budget valt daarmee vrij.

Energiearmoede*
Gemeente Apeldoorn heeft € 3 miljoen beschikbaar gesteld bovenop de ontvangen rijksbijdrage voor energiearmoede (via een ROP 2023). Dit bedrag is beschikbaar gesteld om huishoudens in een kwetsbare positie vanwege de gestegen energielasten te ondersteunen bij het nemen van maatregelen om de energierekening te verlagen. Er is gekozen om eerst de rijksbijdrage aan te spreken. Aangezien de looptijd vanuit het Rijk meerdere malen is verlengd qua uitvoeringstermijn en we zien dat het bereiken van de doelgroep lastig is, wordt € 883.000 meegenomen via een ROP naar 2025 voor de uitvoering in 2025. Van de € 3 miljoen valt € 2,12 miljoen vrij in het jaarrekeningresultaat.

*Energiearmoede is een gevolg van algemene armoedeproblematiek

Programma Energietransitie
Algemeen
Gezien de ombuigingsopgave volgend uit het traject Nieuw voor Oud probeert programma Energietransitie het meerjarig begrotingstekort te verkleinen zonder de ambitie te verlagen. Tegelijkertijd laat de dagelijkse realiteit zien dat het beoogde tempo in de activiteiten niet behaald kan worden door o.a. uitgestelde personeelsinzet naar volgende jaren door fasering in samenwerkingen (inwoners en partners bepalen mede het tempo), een krappe arbeidsmarkt, het anticiperen op actuele ontwikkelingen als netcongestie en vertraagde wetgeving.

Rijksbijdrage Capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE)
Vanuit het Rijk zijn meer middelen ter beschikking gesteld dan aan het begin van 2024 was voorzien. Met de CDOKE middelen ontstond daardoor meer ruimte om personele kosten te declareren. Tegelijkertijd blijft de hoogte van de financiering vanaf 2026 nog onzeker. Het voordeel bedraagt
€ 750.000 waarvan € 470.000 wordt gestort in de bedrijfsvoeringsreserve.

Onderzoeksboring geothermie
In de begroting was geld opgenomen voor een onderzoeksboring om de mogelijkheden voor geothermie als potentiële warmtebron te onderzoeken. Apeldoorn leek landelijke prioriteit en financiering te krijgen. Helaas zijn breuken in de ondergrond geconstateerd, waardoor de boring in ieder geval niet in 2024 plaats zal vinden. Het voordeel bedraagt € 500.000.

Communicatie & Participatie
De inwoners van Apeldoorn bepalen in belangrijke mate de snelheid van de energietransitie. Als er gecommuniceerd wordt, moet dit goed ondersteund worden en voldoende opvolging krijgen. Communicatie richting inwoners leidt tot vragen richting met name Energiepunt en communicatiemedewerkers. Heroverweging van communicatieboodschap door onzekere landelijke politieke koers, netcongestie en benodigde focus op communicatie bij de Wijken van de Toekomst maken dat de geplande programmabrede communicatiecampagne in 2025 zal plaatsvinden, zodat we de verwachtingen die we wekken ook kunnen nakomen. Het voordeel bedraagt € 500.000.

Verbouwing
Het Energiepunt aan de Paslaan is een belangrijke schakel in de energietransitie, maar kent  beperkingen op het gebied van zichtbaarheid, toegankelijkheid en veiligheid. De voorgenomen verbouwing is uitgesteld omdat een aantrekkelijker oplossing is gevonden die nu onderzocht wordt. Het voordeel bedraagt € 200.000.

Subsidiabele activiteiten
Vanuit het Rijk worden meerdere subsidies beschikbaar gesteld om specifieke activiteiten binnen het programma Energietransitie te bekostigen. Hierbij dient er gedacht te worden aan Programma Aardgasvrije Wijken (PAW), Het Nationaal Isolatieprogramma (NIP) en SPUK Energiearmoede. De activiteiten die hierin omgaan zijn per saldo neutraal ter waarde van € 1,6 miljoen.

Begrotingswijziging Rijksbijdrage Aardgasvrije Wijken en Personele bezetting
In de begroting 2024 was een extra rijksbijdrage opgenomen van € 750.000 voor het realiseren van aardgasvrije wijken. De succesvolle toekenning heeft echter betrekking op de uitvoeringsfase die zich gaat afspelen vanaf 2026. Bij Turap is daarom de begroting voor het programma met € 750.000 zowel aan de lasten- als de batenkant verminderd. Het in de Turap gerapporteerde voordeel op personele bezetting is daarmee gecorrigeerd en per saldo neutraal in de huidige begroting na wijzigingen.

Het totale voordeel op het programma energietransitie bedraagt € 2 miljoen waarvan € 1,53 miljoen wordt gestort in de reserve AOF en € 470.000 wordt gestort in de bedrijfsvoeringsreserve.